Tháo gỡ rào cản cho hiệu trưởng

Áp lực từ nhiều phía

Tại hội thảo, cô Nguyễn Thị Minh Châu - hiệu trưởng Trường tiểu học Hồ Văn Huê, quận Phú Nhuận - nêu thực tế: “Vấn đề tồn đọng khá lâu trong giáo dục là việc tuyển dụng, sắp xếp, bố trí đội ngũ cán bộ quản lý không đúng vị trí. Thế nên mới xảy ra tình trạng cán bộ chỉ “hồng” mà không “chuyên”. Một số nơi có kiểu bố trí cán bộ theo mối quan hệ hơn là năng lực, phẩm chất. Hai kiểu này đều dẫn tới những hạn chế trong quản lý và chậm tiến bộ đổi mới. Việc không chịu đổi mới tại các trường hiện nay còn thể hiện ở chỗ: phân cấp không triệt để, đổi mới chỉ diễn ra trên giấy, dừng lại ở cấp UBND quận huyện, còn nhà trường thì thiếu chủ động”.

Trong khi đó, ngay cả vấn đề tự chủ tài chính trong nhà trường hiện chỉ mới thực hiện ở các trường THPT. Còn bậc THCS, tiểu học chưa tự chủ được dẫn đến lương, thưởng cho giáo viên rất thấp.

“Một số hiệu trưởng chưa nhìn nhận rõ quan điểm mới về quản lý nhà trường, vẫn quản lý bằng mệnh lệnh, hành chính theo phương thức một chiều. Chưa chú ý đến sự phát triển năng lực của giáo viên, học sinh. Chưa thật sự chủ động, tự chịu trách nhiệm, vẫn chờ đợi sự chỉ đạo từ cơ quan cấp trên” - ThS Dương Thái Thanh Nhàn, chuyên viên Phòng GD-ĐT quận Phú Nhuận, đưa ra ý kiến.

Chân dung hiệu trưởng thời kỳ mới

TS Đinh Phương Duy, chủ tịch Hội Tâm lý giáo dục TP.HCM, đã “vẽ” lên bức chân dung người hiệu trưởng trong thời kỳ mới: “Hiệu trưởng cần được trang bị kỹ năng mềm để có đủ tự tin điều hành nhà trường như một doanh nghiệp nhưng không làm mất bản sắc nhà trường phổ thông. Người hiệu trưởng cần đẹp hơn, uy nghi hơn, hoạt bát hơn, lưu loát hơn, lạc quan hơn, tự chủ hơn, độc lập hơn... và đặc biệt phải giàu có hơn để có đủ tâm sức, tư duy hành động với ưu thế của một nhà quản trị hiện đại”.

Cô Võ Thị Hạnh Thảo - hiệu trưởng Trường tiểu học Cao Bá Quát, Q.Phú Nhuận - cho rằng để đổi mới quản lý giáo dục từ cơ sở cần phải gỡ bỏ nhiều mối ràng buộc. Hiệu trưởng nên giao quyền tuyệt đối cho giáo viên trong việc lựa chọn phương pháp giảng dạy vì không ai hiểu rõ học sinh bằng chính họ. Cũng không ai hiểu rõ những người thầy bằng chính những người thầy trong việc xác định điểm mạnh, điểm yếu của họ.

“Tiếp theo là cần dỡ bỏ áp lực chạy theo chương trình. Ai cũng biết việc chạy theo thành tích ảnh hưởng đến chất lượng và phương pháp giảng dạy của người thầy, nếu không muốn nói việc ấy gián tiếp cổ vũ việc đọc chép trên lớp. Nên lấy hiệu quả tiết dạy và quá trình tiến bộ của học sinh làm cơ sở đánh giá giáo viên. Thêm nữa, cần xem lại việc lạm dụng bài giảng điện tử. Đây là phương pháp dạy học hiện đại nhưng hệ quả là tạo ra hàng loạt bài giảng giống nhau bất kể trình độ học sinh - điều đại kỵ trong giáo dục” - cô Thảo khẳng định.